PLAGIARISM یا سرقت علمی
PLAGIARISM یا سرقت علمی چیست؟
دزدی افکار، اندیشه‌ها و ایده‌های افراد در تمامی حوزه‌های زندگی بشر وجود دارد. برهمین اساس محتوا ربایی یا PLAGIARISM اگر در حوزه ادبیات باشد دزدی ادبی، اگر در حوزه هنر صورت‌گیرد، سرقت هنری و اگر در حوزه پژوهش‌های دانشگاهی انجام شود سرقت علمی نامیده می‌شود.
پژوهشگران و دانشمندان باید بدانند که سرقت علمی نوعی سوء‌رفتار آکادمیک است که می‌تواند پیامدهای منفی زیادی برای آینده کاری افراد داشته باشد. بسیاری از سازمان‌های علمی نسبت به سرقت علمی واکنش شدیدی نشان می‌دهند و پژوهشگران و اعضای هیئت علمی را با مجازات‌هایی همانند تحریم، تعلیق و اخراج تا سلب اعتبار و امانتداری روبرو می‌کنند. این نکته حائز اهمیت است که قرض کردن عبارات تنها منجر به مخفی کردن تخلف می‌شود. به عبارت دیگر این عمل یک فریب است که ربودن کار دیگری و سپس دروغ گفتن درباره آن را شامل می‌شود.
دلایل مختلفی افراد را به سرقت علمی وا می‌دارد. از جمله، اشتیاق برای شناخته شدن و یا پیشرفت حرفه‌ای، اضطراب ناشی از نگارش مقاله به زبان انگلیسی یا ناتوانی در بیان ایده‌های پیچیده.
انواع سرقت علمی
- استفاده از منابع و عدم ارجاع به آن‌ها
- استفاده کلمه به کلمه از کار دیگری به عنوان کار خود
- کپی کردن قسمت‌های قابل توجهی از متن یک منبع بدون تغییرآن
- کپی کردن از منابع مختلف علمی برای پنهان کردن دزدی علمی
- تغییر ظاهر مقاله با تغییر عبارات و کلمات کلیدی
- منطبق کردن منابع با نقل قول و بازی با الفاظ از سایر منابع
- ارائه اطلاعات غیردقیق درباره منبع تا یافتن آن غیرممکن شود.
- استناد به همه منابع و قرار دادن نقل قول‌ها در گیومه اما مقاله کار اصیلی نیست.
- استناد دهی به طور کامل به یک منبع اما غفلت از گذاشتن متنی که کلمه به کلمه کپی شده در گیومه
برای پیشگیری از سرقت علمی بهتر آن است که:
- از مشارکت دیگران و منبع ایده‌ها قدردانی نمایید.
- به منابع مورد استفاده در نگارش مقاله استناد نمایید.
- مطئمن شوید که استناددهی را به صورت درست انجام می‌دهید.
- متن یا مواد کلمه به کلمه (نقل قول) باید حتما داخل گیومه باشند.
- حتما دستورالعمل مربوط به مؤلفین که توسط مجله ارائه می‌شود را، مطالعه نمایید.
- اگر شک دارید که مفهوم یا حقیقت یک دانش متداول است یا نه، از منبع اصلی استفاده نمایید.
- در زمان تفسیر ابتدا به طور کامل مفهوم را درک نموده و سپس از کلمات خودتان در نگارش استفاده نمایید.
زمان ارسال یک مقاله برای چاپ، اطلاعاتی را که قبلاً منتشر کرده‌اید را به اطلاع ویراستاران و خوانندگان برسانید. از طریق نامه روی جلد یا کاور لتر(Cover Letter) سردبیر می‌بایست از این موضوع مطلع شود و آگاهی مخاطبان از طریق برجسته کردن و استناد به کار منتشر شده قبلی صورت گیرد.
تاثیر سرقت علمی در انتشار مقاله
باعث کاهش ارزش پژوهش می‌شود. چنین کاری، به‌عنوان لکه‌ای در کارنامه فرد به‌حساب می‌آید.
تکرار چنین اقداماتی از طرف افراد مختلف، اعتبار یک مرکز یا دانشگاه و درصورتی‌که زیاد باشد حتی می‌تواند اعتبار پژوهشی یک کشور را خدشه‌دار نماید.
لازم است که در این زمینه برای افراد آگاه‌سازی و فرهنگ‌سازی انجام شود. در نگارش مقالات، درصورتی‌که از مقاله فرد دیگری صرفاً بدون تغییر، کپی کنید این کار سرقت ادبی به شمار می‌رود.
اگر از مقاله دیگری به‌عنوان مرجع استفاده کرده باشید نیز درصورتی‌که تشابه متن شما با متن مرجع، توسط نرم‌افزارهای مربوطه و سایت‌های تشخیص سرقت ادبی، بیش از ۵۰ درصد گزارش شود متن شما به عنوان سرقت علمی شناخته خواهد شد.
استفاده از جملات قبلی مقالات خودتان
کپی کردن جملات از مقاله قبلی خودتان یا مقاله‌ای که جای دیگری منتشر کرده‌اید درست است که، سرقت علمی و جرم نیست ولی کار درست و پسندیده ای هم نیست. اگر قصد دارید از جملات مقاله‌ای که قبلا به چاپ رسانده‌اید استفاده کنید، باید به ناشر مقاله اول اطلاع داده و کسب اجازه نمایید و نیز به ناشر مقاله دوم هم اطلاع دهید.
در انتها براساس مباحث یاد شده، سرقت علمی در واقع استفاده از آثار دیگران بدون استناد به آن است. در این گونه موارد مطلب بدون ذکر منبع اصلی و به نام فرد منتشر می‌شود. اگر افراد آثار و ایده‌های دیگران را به نام خود منتشر کنند به صورت عمدی سرقت علمی انجام داده‌اند.
