تاثیر مقاله در مصاحبه دکتری
اتمام کارآمد مقطع دکتری معمولاً یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های افرادی است که مایل به ادامه تحصیل در مقطع دکتری هستند. درنتیجه داوطلبانی که در آزمون دکتری شرکت کرده و در زمان اعلام نتایج نمره و رتبه لازم را کسب کرده‌اند، باید برای مرحله مصاحبه آماده شوند.
بااین‌حال، دراین‌بین داشتن نشریات تائید شده و قانونی یکی از حیاتی‌ترین موارد در مصاحبه دکتری هست و این موضوع مشکلات زیادی را برای متقاضیان این رشته ایجاد می‌کند. به‌عنوان نمونه، مقاله چه تأثیری در مصاحبه دکتری دارد؟ حداقل تعداد مقالات لازم برای شرکت در مصاحبه دکتری چقدر است؟ چه عواملی در تعیین نمره تحقیق نقش دارند؟ داشتن یا نداشتن مقاله در مصاحبه دکتری باعث تفاوت در قبولی می‌شود؟ و تعداد زیادی ابهام دیگر وجود دارد که در زیر به آن‌ها خواهیم پرداخت.
قبل از هر چیزی، باید بیان کنیم که هم مصاحبه 50 درصد و هم آزمون 50 درصد تأثیر دارند. این بدان معناست که همان‌طور که یک فرد باید بتواند به سؤالات امتحانی پاسخ دهد، باید بتواند کارهای تحقیقاتی مانند نگارش مقاله را نیز ارائه دهد.
نحوه محاسبه تأثیر مقاله در مصاحبه
به‌طورمعمول نمره اختصاص‌یافته برای بخش رزومه پژوهشی دکتر، 40 امتیاز است که دراین‌بین اساتید دانشگاه‌ها برای هرکدام از انواع مقاله‌ها، سقف امتیازی در نظر می‌گیرند که هر داوطلب می‌تواند در صورت داشتن مقالات علمی، حداکثر 32 امتیاز را به دست آورد. جدول زیر نشان می‌دهد که امتیاز مقالات به چه نحوی محاسبه می‌شود.
معمولاً 40 امتیاز برای بخش رزومه تحقیقاتی یک دکتر در نظر گرفته می‌شود که استادان دانشگاه برای هر نوع مقاله سقف امتیازی را اختصاص می‌دهند و هر متقاضی در صورت دارا بودن مقالات علمی حداکثر 32 امتیاز دریافت می‌کند. رابطه محاسبه امتیاز مقاله در جدول زیر نشان داده‌شده است.
| فعالیت | چگونگی سنجش | حداکثر امتیاز |
|---|---|---|
| مقالات چاپ‌شده در کنفرانس‌های معتبر خارجی یا داخلی | خارجی تا ۲ و داخلی ۱ امتیاز | 4 |
| کیفیت پایان‌نامه کارشناسی ارشد | عالی تا ۴ و بسیار خوب تا ۲ امتیاز | 4 |
| تالیف یا ترجمه کتاب مرتبط با زمینه تحصیلی | 4 | |
| مقالات علمی-ترویجی مرتبط با زمینه تحصیلی | هر مقاله تا ۲ امتیاز مطابق آیین‌نامه ارتقاء | 6 |
| 1. گواهی ثبت اختراع مورد تائید سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران | گواهی ثبت اختراع داخلی تا 5 و بین‌المللی تا 7 امتیاز | 22 |
| 2. مقالات علمی-پژوهشی (خارجی و داخلی) مرتبط با زمینه تحصیلی | هر مقاله تا ۷ امتیاز مطابق آیین‌نامه ارتقاء | 22 |
| 3. برگزیده در جشنواره علمی ارزنده | برگزیده در حالت خارجی تا ۷ و داخلی تا ۳ امتیاز | 22 |
تعداد مقالات لازم برای مصاحبه دکتری
مصاحبه و رزومه، در سه بخش، 30 درصد سنجش‌های جلسات، 40 درصد سوابق تحقیقاتی و 30 درصد سوابق آموزشی، بیان می‌شود.
اگرچه نمی‌توان تعداد مقالات را مشخص کرد، اما واضح است که با افزایش کمیت و کیفیت آن‌ها، رتبه بهتری کسب خواهد شد. توجه به این نکته ضروری است که مقاله اثربخشی بیشتری نسبت به کتاب در مصاحبه دکتری دارد. به‌عنوان نمونه، کتاب‌ها حداکثر 4 امتیاز و مقالات در حوزه تحقیقی 21 امتیاز دریافت می‌کنند.
اگر به رایج‌ترین انواع مقالات در مرحله آزمایشی مصاحبه دکتری بنگریم، می‌توانیم آن‌ها را به دو گروه مقالات ژورنالی و مقالات کنگره‌ای (کنفرانسی) تقسیم کنیم. تحقیقات علمی-ترویجی، کنفرانسی علمی-پژوهشی، PubMed، ISC، SCOPUSو ISI همگی ممکن است برای توصیف انتشارات کلیدی استفاده شوند.
آیا نداشتن مقاله در مصاحبه دکتری تأثیر دارد؟
باوجوداینکه بسیاری از داوطلبان دکتری اهمیت مقاله را در مصاحبه می‌دانند، اما یکی از نگرانی‌های رایج در میان متقاضیان این است که اگر مقاله نداشته باشند، آیا ممکن است بازهم تائید شوند؟
حقیقت این است که هیچ پاسخ معینی برای این پرسش نیست و به پارامتر‌های گوناگونی وابسته است. فاصله بین فارغ‌التحصیلی و مصاحبه ممکن است یکی از عوامل تعیین‌کننده باشد. البته، دانشگاهیانی که در حال بررسی رزومه شما هستند، از شما انتظار ندارند که با تعداد زیادی از انتشارات متمایز ظاهر شوید. درحالی‌که از داوطلبی که مدتی است مدرک فوق‌لیسانس گرفته است، این مورد انتظار است.
نکاتی جهت افزایش تأثیر مقاله در مصاحبه دکتری
ناگفته نماند که صرف دانستن اینکه چند مقاله برای مصاحبه دکتری لازم است، پذیرش را تضمین نمی‌کند، اما تأثیر زیاد آن کتمان ناپذیر است. بااین‌حال، به‌منظور تأثیر بالاتر فاکتور مقاله را در مصاحبه دکتری، به نکات زیر توجه کنید:
- ارتباط موضوع مقالات با زمینه تحصیلی متقاضی دکتری، معیار امتیازدهی در مصاحبه است. از این‌رو، افزایش تعداد مقالات بدون اینکه ارتباطی با زمینه تحصیلی شما داشته باشد، امتیاز زیادی را دریافت نخواهد کرد.
- یک فاکتور بسیار مهم در امتیازبندی مقالات، میزان اعتبار مجله و ژورنالی است که در آن به چاپ رسیده است. بر این اساس، دانشگاه‌ها موقعیت مجله را در زمان چاپ مقاله موردبررسی قرار می‌دهند، و می‌بینند که آیا در لیست سیاه قار دارد یا خیر. البته دانشگاه‌هایی نیز وجود دارد که حتی در صورت نبود در لیست سیاه، به مقالات موردنظر امتیازی نمی‌دهند.
- ارزش و اعتبار ژورنالی که مقاله در آن منتشر می‌شود، جزء مهمی در رتبه‌بندی آن است. درنتیجه، دانشگاه‌ها وضعیت مجله را در زمان انتشار مقاله بررسی می‌کنند تا مشخص کنند که آیا در لیست سیاه است یا خیر. البته برخی از دانشگاه‌ها حتی اگر در لیست سیاه نباشند، به مقالات نمره نمی‌دهند.
شاخص‌های ارزیابی مقالات در مصاحبه دکتری
- تهیه فهرستی از عناوین اصلی و فرعی
- بررسی متن مقاله را به‌صورت دستوری
- فهرست منابع
- بیان پیشنهاد برای تحقیقات بیشتر و آتی
- ذکر مدل‌های پژوهشی و همین‌طور ارتباط بین نتایج.
- شناسایی مشکل و رویکرد تحقیقی که باید به‌طور کامل موردبررسی قرار گیرد.
- مهمترین عنصر مقاله چکیده است.
- شماره‌گذاری عناوین اصلی و فرعی ذکر نام(های) نویسنده(های) مقاله.
- خلاقانه، بدیع، و متمایز بودن عنوان و متن مقاله
- واضح بودن و معناداری ساختار مقاله
- ارتباط محتوای مقاله و حفظ انسجام بین بخش‌های مقاله
