چهارچوب و اجزای اصلی یک مقاله

در این بخش سعی داریم شما را با قسمت‌های مختلف نگارش یک مقاله ISI آشنا کنیم. در انتهای این آموزش یک فایل به صورت word قرار داده شده است که عمدتا برای نگارش دست نوشته یا manuscript از آن استفاده می‌شود. توصیه می‌کنیم شما هم از این فایل الگو استفاده کنید. برای به فرمت درآوردن مقاله و جلوگیری از بروز مشکل بسیار کمک کننده است.

دانلود فایل ورد الگو دست نوشته

خب الگو رو مشاهده کردین؟ عالی شد…

حالا اینجاست که باید بگیم تازه دارید کم کم یه کوزه‌گر ماهر که همه فوت‌های کوزه گری رو می‌خواد یاد بگیره می‌شید. اما قسمت‌های مختلف یک مقاله ISI چیه؟ البته بهتره بهش بگیم manuscript یا دستنوشته. چرا؟ چون هنوز که چاپ نشده که بهش بگیم مقاله!

عنوان مقاله

عنوان مقاله اولین چیزی است که مخاطب را به خود جذب می‌­نماید. لذا انتخاب موضوع از اهمیت بسزایی برخوردار است. مهم­ترین نکته ای در انتخاب موضوع، عدم انتخاب موضوع‌های تکراری، خیلی قدیمی و گنگ است. در دوره­‌های حرفه ای مقاله نویسی که توسط گروه گام برگزار میشن به شما آموزش داده میشه که چطور مرتبط با رشته و گرایشتون موضوعی را انتخاب کنید؛ بطوریکه هم مورد قبول ادیتور و داور باشه و هم توجه خوانندگان را بخودش جلب کنه.

نگارش چکیده مناسب

چکیده مهم ترین بخش یک مقاله است. زیرا بخش‌های مختلف یک مقاله علمی درون چکیده بیان می‌شود. چکیده مقاله باید به گونه‌ای نوشته شود که برای خوانندگان مقاله ترغیب کننده باشد. چکیده شامل 4 بخش اصلی است که در مقالات رشته‌های علوم پزشکی این 4 قسمت کاملا به طور تفکیک شده بیان می‌شوند. ولی در مقالات سایر رشته‌ها این چهار بخش تفکیک نمی‌شوند و همگی در یک پاراگراف بیان می‌شوند. بخش‌های مختلف چکیده عبارتند از:

• پس زمینه (background)
• روش انجام کار (methods)
• نتایج (results)
•  نتیجه‌گیری کلی (conclusions)

نوشتن چکیده یک مهارت اکتسابی است. بعضی از چکیده‌ها شامل بخش های بیشتری هستند که اختیاری‌اند و بنابر شرایط اضافه می‌شوند. هر چه تعداد بازدیدهای مقاله بیشتر شود، احتمال سایتیشن مقاله هم افزایش می­‌یابد که در این صورت باعث رشد علمی و در نتیجه بهبود رزومه شخص است. بنابراین تعداد سایتیشن بالا به موقعیت شغلی یا تحصیلی هم بهتر کمک می‌­کند. اگر مفهوم تخصصی متادیتا و ارتباطش با مقاله نویسی برای شما آشنا نیست با شرکت در دوره‌­های مقاله نویسی گام می­توانید دید بیشتری نسبت به آ­نها بدست آورید.

بیان مسئله

بخش دوم مقاله، بیان مساله است. در این قسمت تعاریف و مفاهیمی ارائه می‌شوند که به خواننده کمک می‌کند با کمترین مراجعه به رفرنس‌های دیگر به طور کامل متوجه پژوهش انجام شده شود. یکی دیگر از موارد مهم در نگارش یک مقدمه و بیان مساله خوب، استفاده از جدیدترین رفرنس‌ها است. استفاده از منابع به‌ روز و جدید، یکی از ترفندهای زیرکانه برای نوشتن یک مقدمه حرفه ای است. بخش دوم مقدمه، مرور منابع یا literature Review است. باید یادآور شد که گاها بخش مرور منابع، از بخش مقدمه جدا نوشته می‌شود و در عنوان جدا مطرح می‌شود.

روش تحقیق

روش تحقیق (methodology) بیان روش انجام تحقیق است. فرض کنید یک کار تجربی انجام داده اید. از زمان شروع خرید مواد و کار در آزمایشگاه، روش تحقیق شروع می‌شود. اگر تحقیق پرسشنامه‌ای و میدانی است، روش تحقیق از زمان مشخص کردن پرسشنامه و معیارهای ارزیابی تا زمان تحلیل با نرم افزار است. ممکن است مقاله ISI در مورد یک موضوع آزمایشی یا شبیه سازی باشد. اگر موضوع مقاله ISI آزمایشی باشد که در این صورت کلیه مواد و دستگاه‌های استفاده شده، پروتکل انجام آزمایش (set up) و مقدمات آزمایش را به طور کامل و دقیق عنوان می‌شود. اگر مقاله ISI تئوری یا شبیه سازی باشد بایستی روابط ریاضی، فرضیه‌ها، اثبات قضیه‌های ذکر شده، نرم افزارهای استفاده شده و مقادیر عددی پارامترها به طور کامل در جدول نوشته شود، به‌ طوریکه خواننده با دنبال کردن مقاله ISI بتواند به همان نتایج دست یابد. البته نگارش این بخش از مقاله نسبت به سایر بخش‌ها ساده‌تر است.

محل تحقیق

محل تحقیق به مکانی گفته می­‌شود که پژوهشگر تحقیقات خود را در آنجا انجام می‌دهد. بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها، موسسات و مکان‌های تحقیقات میدانی، از جمله محل‌های تحقیقاتی معمول و متداول هستند. در پژوهش‌­های بالینی، کل تحقیق یا قسمتی از آن در محل تحقیقاتی انجام می‌­شود. در تحقیقات بالینی محققان پژوهش خود را در چند مکان مختلف انجام می­‌دهند، بطور کلی آزمایشات از یک دفتر مرکزی و چندین محل تحقیقاتی منطقه‌ای انجام می‌شود. محل تحقیق اساسا برحسب نوع تحقیق فرق می­‌کند.

در پژوهش­‌های کتابخانه‌­ای، پژوهشگر زمان بیشتری را در کتابخانه گذرانده و به بررسی مدل‌ها و رویکردهای محققان پیشین و دیدگاه‌های آنها جهت پاسخ به سوالات خود می‌­پردازد. در تحقیقات آزمایشگاهی، فرضیه‌­ها توسط آزمایش و بصورت تجربی مورد ارزیابی قرار می‌­گیرند. این نوع تحقیقات بیشتر در زمینه فیزیک و شیمی و برخی علوم روانشناسی انجام می‌شوند. از سوی دیگر در تحقیقات میدانی، آزمایشات میدانی بصورت تحقیقات علمی غیر آزمایشی و به منظور بررسی روابط بین متغیرهای جامعه واقعی انجام می­‌شوند.

دوره تحقیق

به بازه زمانی بین تاریخ شروع و تاریخ اتمام پژوهش، دوره تحقیق گفته می‌­شود. از زمانی که شما شروع به نوشتن مقاله می‌کنید، دوره تحقیق شروع می‌شود و تا وقتیکه پژوهش خود را بطور کامل تمام کنید، این دوره زمانی ادامه خواهد داشت.

جامعه تحقیق، نمونه تحقیق

به گروهی از افراد که دارای یک یا چند مشخصه یکسان باشند؛ جامعه تحقیق گفته می‌­شود و این ویژگی­‌ها هستند که توسط محقق مورد تحقیق و پژوهش قرار می­‌گیرند. جامعه به همه افراد یا تعدادی از آن­ها نسبت داده می­‌شود. براساس مشخصه­‌های مختلفی که در پژوهش مورد توجه واقع شده­‌اند؛ می­‌توان جامعه را دسته بندی کرد. دسته بندی اول برپایه موضوع است. بعنوان مثال جامعه حیوانی و جامعه انسانی. دسته بندی بعدی بر اساس تعداد اعضای گروه است؛ که می­‌تواند محدود یا نامحدود باشد.

هرچند در کارهای پژوهشی جامعه مورد مطالعه محدود است. جامعه تحقیق را می­‌توان بصورت سه دسته کلی بیان کرد: جامعه در دسترس که پژوهشگر افراد این جامعه را تنها به دلیل دسترسی آسانتر انتخاب می­‌کند، جامعه مورد نظر که از افراد واقعی یا فرضی تشکیل شده که نتایج تحقیق براساس آنها پایه ریزی شده اند و جامعه مورد مطالعه که جامعه‌­ای که توسط یک قید از جامعه مورد نظر حاصل می‌­شود. چنانچه جامعه مورد نظر، دارای افراد یا موارد قابل مشاهده زیاد یا کمی باشد، برای استفاده بهینه از زمان، نیروی انسانی و مخارج از نمونه تحقیق استفاده می‌­شود.

نمونه تحقیق به عنوان زیر مجموعه‌­ای از جامعه، از افرادی تشکیل شده که معرف آن باشند. در این صورت با توجه به بررسی و تحلیل اطلاعات مربوط به نمونه، می‌­توان به ویژگی‌­های جامعه پی‌برد و براساس این داده­‌ها، ویژگی­‌های جامعه را قضاوت کرد. برای اینکه بتوان نتایج حاصل از بررسی نمونه را به یک جامعه بسط داد باید حجم و ابعاد نمونه را مطابق با فرمول‌ها و قواعد آماری تعیین کرد و در واقع طبق قواعد علمی اعضای نمونه را از بین جامعه انتخاب کرد.

روش انتخاب حجم نمونه

با توجه به میزان صرفه جویی در هزینه و زمان و همچنین دقت یافته‌های نمونه گیری، می­‌توان به انتخاب حجم مناسبی برای نمونه اقدام کرد. بطوریکه کوچک بودن هزینه باعث کاهش دقت در نتایج می­‌شود و بزرگ بودن آنها باعث هدر رفتن وقت و هزینه. از چندین رویکرد می‌­توان برای تعیین اندازه نمونه استفاده کرد. یکی از این تکنیک‌ها، کاربرد جدول‌های آماده است. این جدول‌ها از جمله جدول مورگان، حجم نمونه مناسب را متناسب با اندازه نمونه و جامعه، پیشنهاد می­دهند. مشخص کردن حجم نمونه براساس نظر محقق، یکی دیگر از روش‌هاست که محقق با در نظر گرفتن امکانات در دسترس، بودجه، نیروی انسانی و زمان، به انتخاب نمونه از بخشی از جامعه اقدام می‌­کند.

نوع آزمون آماری

یکی از مهم‌ترین بخش‌های روند تحقیق، انتخاب درست نوع آزمون آماری جهت بررسی سوالات یا فرضیات تحقیق است. بررسی رد یا تایید اطلاعات نمونه به عنوان هدف انجام آزمون‌های آماری در نظر گرفته می­‌شود. انتخاب نادرست آزمون آماری باعث می‌شود که نتایج تحقیق غیر قابل استناد شوند. پیش از انتخاب یک آزمون آماری بایستی به موارد زیر توجه کرد:

1. سوال یا فرضیه تحقیق
2.  تعداد متغیر
3. مقیاس اندازه‌گیری متغیرها
4.  توزیع متغیر
5. تعداد گروه مورد مقایسه
6. مستقل یا وابسته بودن گروه‌های مورد تحقیق

در دو گرایش استنباطی و توصیفی می­‌توان به تحلیل و بررسی مباحث آماری پرداخت. در روند استنباطی، آماره ها با بکار بردن مقادیر نمونه محاسبه می­شوند و با استفاده از آزمون فرض آماری یا تخمین آنها به فاکتورهای جامعه بسط داده میشوند. در این رویکرد از روشهای آمار استنباطی جهت بررسی و تحلیل اطلاعات و فرضیه های تحقیق استفاده میشود. در روش آمار توصیفی، با استفاده از درصد فراوانی تجمعی و میانگین، درصد فراوانی، و جداول توزیع فراوانی می­توان به سرشماری اعضای جامعه پرداخت و پارامترهای آنرا محاسبه نمود.

نوع مدل

ریشه لاتین مدل، Modus است که به معنای اندازه می­باشد. مدل به عنوان بخشی از جامعه واقعی در نظر گرفته می­شود که از نظر کارایی با آن مشابه است و یکسری روابط کلی را بین ابعاد مورد تحقیق مشخص کرده و انجام آزمایشات عملی را با درنظر گرفتن نوع این روابط امکان­پذیر میکند. مدل تحقیقی و مدل مفهومی دو نوع کلی از انواع مدلها هستند که در کارهای پژوهشی مشخص می شوند. در مدل تحلیلی پژوهش (مدل آماری)، در واقع با استفاده از چارچوب تئوری پژوهش به نمودارسازی برای متغیرهای مشخص شده پرداخته می­شود.

نتایج تحقیق

اصلی ترین و مهمترین قسمت یک مقاله بخش نتایج و بحث درباره آن است. ارائه نتایج به روز و نوین به محققان علاقه مند به آن تحقق به عنوان هدف اصلی نگارش مفاله ISI درنظر گرفته می­شود. بخش نتایج بعد از تکمیل قسمت مواد و متدولوژی ارائه می­شود. بخش نتایج باید طبق داده های جمع آوری شده در بخش متدولوژی ارائه شود. این بخش بدون هیچ توضیحی به ترتیب اصولی گزارش می‌شود که نشانگر نتایج تحقیق است. اضافه کردن تفسیر نتایج امری مهم محسوب می‌­شود. در واقع با کمک بخش نتایج و یافته ها تحقیق می­توان عملکرد روش تحقیق را روشهای تحقیفاتی مشابه مقایسه نمود و امکان رسیدن به پیشرفت قابل توجه در زمینه مورد تحقیق را بررسی کرد. در این بخش از جداول، اشکال و نمودارها برای بیان دقیق‌تر داده ها استفاده می­‌شود. اگر تحلیل نتایج به درستی انجام نشود و ارتباط بین آزمون ها، آزمایش ها و یافته ها را نتوانید پیدا کنید، مفاله شما خیلی زود ریجکت میشود!

اما نگران نباشید، داخل کارگاه های گام با نحوه نگارش نتایج و بحث آشنا می شوید. حتی اگر زبان انگلیسی شما هم قوی نباشد، راهکار ساده ای در اختیار شما قرار خواهد گرفت. 

نگارش مقاله

از جملات و پاراگراف‌های طولانی اجتناب شود. جملات دارای بیش از ۴۰ کلمه باید به صورت دو جمله آورده شوند. خلاصه نویسی یک اصل است. از تکرار بیش از حد یک واژه در جملات خوداری کنید.

نتایج و بحث

نتایج عملی با عنوان Results Experimental و نتایج شبیه سازی با عنوان Results Simulation بیان می‌شوند. در این قسمت باید یافته‌ها و مقادیر عددی نتایج آزمایش و اهمیت آنها کاملاً دقیق و به صراحت ذکر گردد. زمان افعال این بخش از مقاله ISI گذشته است. بحث مفاله ISI به تفسیر نتایج و دستاوردهای پژوهش اختصاص دارد و لذا به دانش وسیعی نیاز دارد. در این قسمت باید پژوهش‌های قبلی و مرتبط با موضوع مقاله که در بخش مقدمه عنوان شده، بیان و مقایسه‌ای از روشها، نتایج ذکر شده در آن مقالات با روش‌ها و نتایج انجام گیرد.

لازم است مزایا و معایب پژوهش فعلی و همخوانی یا عدم همخوانی دستاوردهای حاصل با یافته‌های پیشین با دقت توضیح داده شود. زمان افعال بکار رفته گذشته است. این بخش مشابه چکیده مقاله ISI است اما به شکل کلی‌تر، زیرا محدودیت در تعداد کلمات ندارد. داخل این قسمت شما یاد میگیرید که چطور باید مشاهدات خودتون رو بگید و تحلیل کنین. خب قلب یه مقاله همین نتایج و بحثش هست. اگر درست تحلیل نکنین و ارتباط بین تست ها و آزمایش ها و یافته هاتون نتونین برقرار کنین، مقالتون به راحتی ریجکت میشه!

کلیدواژه ها

کلید واژه­ها یا واژگان کلیدی تحقیق معمولا در آخر بخش چکیده ارائه می­شوند تا بعداز آشنایی کلی با هدف تحقیق و روش کار در بخش خلاصه به فهم عمیق‌تر موضوع مورد بررسی و مفاهیم آن کمک کند. تعداد واژگان کلیدی بسته به محتوا و حجم مفاله از 3 تا 6 کلمه متفاوت است و بین آنها از  علامت (؛) استفاده می­‌شود. واژگان کلیدی ممکن است در عنوان و چکیده نباشند ولی لغتی باشند که در مقاله استفاده شده باشند که در واقع بیانگر محتوای کلی مقاله نیز هستند. این لغات باید از لغات اصلی و مهم مقاله باشند تا در جستجو ها قابل کاربرد باشند و در واقع به عنوان فیلتری در پایگاه مقالات عمل می­کنند. به همین دلیل، انتخاب واژگان کلیدی از اهمیت زیادی برخوردار است. این واژگان باعث بیشتر دیده شدن مقاله شما بعد از چاپ می­شوند و در اینصورت احتمال استفاده مقاله شما توسط محققان دیگر افزایش می­یابد‌.

منابع

خب شاید فکر کنین که ساده ترین قسمت یه مقاله رفرنس ها یا مراجع هست. اما همین رفرنس ها اگر به روز و آپدیت نباشن، خب باعث ریجکت شدن مقاله شما ممکنه بشن. ژورنال ها استایل های مختلفی دارن برای مقالاتشون که باید طبق همان دستور العمل شما هم مراجع رو بنویسید. مشخصات تمامی منابع و مقالاتی که در متن مقاله ISI به آنها ارجاع شده است، باید به طور کامل و دقیق نوشته شوند. به طور کلی شیوه و آیین نگارش ارجاع به مقالات دیگران، وابسته به مجله‌ای است که پیش‌ نویس مقاله ISI برای آن ارسال خواهد شد. ساده‌تر راه این است که از شماره‌های اخیر چاپ شده توسط مجله، چند مقاله ISI دانلود و سپس از آیین نگارش ارجاع‌ دهی در آن مقالات استفاده نمود.

تا به اینجا توضیحات کاملی در مورد مقاله نویسی و اجزای مهم یک مقاله آشنا کردیم. اما باید بدانید این که نوشته شما دارای تمام بخش‌های نام برده شده باشد؛ باعث نمی‌شود که توسط داوران ژورنال‌های مختلف پذیرفته شود و باید فرمت محتوایی و ساختاری آن رعایت شود. در این مورد در مقاله اصول فرمت مقاله چیست توضیح داده شده است.