شاخص ایگن(Eigenfactor)

• بلاگ

شاخص ایگن-فکتور چیست؟

این شاخص نشان­دهنده این است که چه تعدادی از مردم یک نشریه را مطالعه کرده­اند، و توسط جوین وست و کارل برگستروم در دانشگاه واشنگتن راه اندازی شده است.

اگرچه چنین شمارشی پیچیده است، اما شاخص ایگن یک نشریه، مقیاسی برای اندازه گیری تعداد افرادی است که نشریه را خوانده­اند و فکر کرده­اند که محتوای آن مهم است. از آن جایی که این شاخص نمی­تواند به طور مستقیم این تعداد را شمارش کند، محاسبه را بر اساس تعداد استناداتی که نشریه در طول پنج سال دریافت می­کند، انجام می­دهد. توجه داشته باشید که شاخص ایگن مجموع استنادات نشریه را اندازه­­گیری می­کند. از این رو، شاخص ایگن نشریه الف، که در سال 1000 مقاله منتشر می کند، دو برابر شاخص ایگن نشریه ب است که در طول سال 500 مقاله منتشر می کند، البته اگر تعداد استناد هر مقاله را مساوی در نظر بگیریم.

شاخص ایگن به این منظور است که بتوانیم اهمیت یک نشریه را در بین جامعه علمی و نشریات بزرگی که موضوعات مختلفی را منتشر می­کنند مورد سنجش قرار دهیم. طبیعی است که نشریه بزرگ Nature که تقریبا در تمام حوزه­های علوم مطلب منتشر می­کند، بالاترین شاخص ایگن را دارد. اما این فقط به این دلیل است که محتوای آن با ارزش است و تعداد افراد زیادی آن را می خوانند و در مقالات و نشریات خود به آن استناد می­کنند. این شاخص بیشتر زمانی مورد استفاده قرار می­گیرد که محققان می­خواهند برای انتشار مقاله خود یک نشریه مناسب انتخاب کنند. می­توانید با ورود به سایت انستیتو ISI و وارد کردن شماره شاپا نشریه از رتبه شاخص ایگن آن نشریه مطلع شوید.

هدف از امتیاز آیگن فاکتور اندازه‌گیری اهمیت یک نشریه نسبت به جامعه علمی از طریق بررسی منشأ استنادات دریافتی بوده و به دنبال آن است تا مشخص کند چگونه بارها یک محقق عادی می‌تواند به محتوای آن نشریه دسترسی پیدا کند. با این حال، امتیاز آیگن‌فاکتور تحت تأثیر اندازه یک نشریه است، بنابراین با دو برابر شدن اندازه یک نشریه، امتیاز آیگن‌فاکتور نیز دو برابر می‌شود (به صورت تعداد مقالاتی که در طول یک سال منتشر می‌شود، سنجیده می‌شود).

امتیاز تأثیر مقاله، میانگین تأثیر مقالات در یک نشریه را اندازه‌گیری می‌کند و بنابراین با فاکتور سنتی تاثیر قابل مقایسه است.

به نظر می‌رسد که شاخص آیگن‌فاکتور از شاخص ضریب تأثیر (ایمپکت فاکتور) که صرفاً میزان استنادات را بدون در نظر گرفتن اهمیت آنها اندازه‌گیری می‌کند قوی‌تر است. در حالی که، شاخص آیگن فاکتور با میزان کل استنادات نشریات ارتباط دارد، این شاخص‌ها، به طور قابل ملاحظه‌ای، اطلاعات متفاوتی از نشریات را به دست می‌دهند. برای تعداد استنادات معین، استنادهای نشریات با اهمیت‌تر منجر به اخذ امتیاز بالاتر آیگن فاکتور خواهد شد. اساساً، امتیازات آیگن فاکتور مقیاس‌های اهمیت نشریه هستند؛ بدین معنا که تا سطح نویسنده گسترش یافته‌اند.

اهداف این فاکتور:

– قصد دارد تأثیر و اعتبار مجلات را منعکس کند.

– به شما کمک کند تا ارزش خروجی انتشارات در برابر کیفیت مجله (یعنی ارزش یک نشریه واحد در یک ژورنال بزرگ در مقابل بسیاری از نشریات در ژورنال­های جزئی) به دست آید.

نحوه دسترسی به امتیاز آیگن فاکتور مربوط به هر مجله:

برای اطلاع از آیگن فاکتور مجلات مختلف می‌توانید مراحل زیر را انجام دهید:

وارد سایت زیر شوید و در صفحه سایت، شماره ISSN مربوط به مجله مد نظر را در کادر زیر وارد سازید: به عنوان مثال شماره ISSN مربوط به مجله Ceramics International در کادر وارد شده است.

http://www.eigenfactor.org/projects/journalRank/journalsearch.php

با وارد شدن به صفحه اطلاعات مجله مد نظر در این سایت می‌توانید به داده‌های مرتبط با مجله مد نظر از جمله امتیاز آیگن فاکتور به شکل زیر دسترسی داشته باشید:

همچنین در ادامه می‌توانید تغییرات این فاکتور را در طول چند سال اخیر به شکل زیر مشاهده کنید:

مزایای استفاده از امتیاز Eigenfactor و امتیاز اثربخشی مقاله:

    قابل دسترسی رایگان است.

    شامل یک دوره ارزیابی پنج ساله است.

    تلاش برای نشان دادن دقیق­تر از شایستگی ارجاعات نسبت به تعداد ارجاعات خام است.

معایب استفاده از امتیاز Eigenfactor و امتیاز اثربخشی مقاله:

    Eigenfactor مجلات را به یک دسته واحد تبدیل می­کند، و مقایسه رشته­ها را دشوارتر می­کند.

    برخی معتقدند که نمره Eigenfactor تفاوت چندانی با تعداد استناد خام ندارد.

در زیر مثالی از امتیازات Eigenfactor و Article Influence برای چند مجله آورده شده است.